លោក Prabowo Subianto រដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិ និងជាប្រធានាធិបតីជាប់ឆ្នោតឥណ្ឌូណេស៊ី (ឆ្វេង) និងលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត ចាប់ដៃគ្នាក្នុងជំនួបថ្ងៃទី៦ កញ្ញា នៅភ្នំពេញ។ STPM
ភ្នំពេញៈ អ្នកវិភាគលើកឡើងថា ដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់លោក Prabowo Subianto រដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិ និងជាប្រធានាធិបតីជាប់ឆ្នោតឥណ្ឌូណេស៊ីនៅកម្ពុជាថ្មីៗនេះ នឹងផ្តល់លទ្ធផលវិជ្ជមានដែលនឹងបន្តទំនាក់ទំនងការទូតរវាងប្រទេសទាំងពីរ ហើយវាក៏អាចបើកឱកាសសម្រាប់កិច្ចសហប្រតិបត្តិការកាន់តែស៊ីជម្រៅលើវិស័យផ្សេងៗផងដែរ។
កាលពីថ្ងៃទី៦ ខែកញ្ញា លោក Subianto បានមកបំពេញទស្សនកិច្ចការងារនៅកម្ពុជា ហើយបានជួបជាមួយលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ណែត និងលោក ហ៊ុន សែន ប្រធានព្រឹទ្ធសភា និងជាប្រមុខរដ្ឋស្តីទី នៅរាជធានីភ្នំពេញ។
លោក ឯក ប៊ុនលី អ្នកស្រាវជ្រាវនៃមជ្ឈមណ្ឌលខ្មែរសិក្សាកិច្ចការតំបន់ (CCRS) ថ្លែងថា៖ «ខ្ញុំមានទំនុកចិត្តថា ដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់ប្រធានាធិបតីជាប់ឆ្នោតនៅកម្ពុជានឹងផ្តល់លទ្ធផលវិជ្ជមាន ដែលនឹងបន្តទំនាក់ទំនងការទូតដែលមានតាំងពីទសវត្សរ៍ឆ្នាំ១៩៥០។ ភាពជាដៃគូកាន់តែស៊ីជម្រៅរវាងកម្ពុជា និងឥណ្ឌូណេស៊ី ដែលមានមូលដ្ឋានក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្ររួម និងផលប្រយោជន៍ទៅវិញទៅមកទំនងជានឹងពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការទ្វេភាគីបន្ថែមទៀតនៅក្នុងប៉ុន្មានឆ្នាំខាងមុខ»។
លោកប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ថា ចាប់តាំងពីការទទួលជ័យជម្នះក្នុងការបោះឆ្នោត ប្រធានាធិបតីជាប់ឆ្នោត លោក Subianto បាន និងកំពុងបង្ហាញសញ្ញាអំពីវិធីសាស្ត្ររបស់លោកលើគោលនយោបាយការបរទេសរបស់ឥណ្ឌូណេស៊ី ដែលសង្កត់ធ្ងន់លើ «ការបង្កើនទំនាក់ទំនង» ជាមួយមេដឹកនាំអន្តរជាតិ។ នេះរួមបញ្ចូលទាំងការទាក់ទងនាពេលថ្មីៗនេះជាមួយមន្ត្រីមកពីប្រទេសមួយចំនួនដូចជា ចិន ជប៉ុន ម៉ាឡេស៊ី បារាំង ស៊ែប៊ី ទួរគី រុស្ស៊ី និងដំណើរទស្សនកិច្ចនេះមកកាន់កម្ពុជា ដែលមិនមែនជាដំណើរទស្សនកិច្ចលើកដំបូងរបស់លោកនោះទេ។
លោក ឯក ប៊ុនលី ថ្លែងថា ក្នុងនាមជារដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិឥណ្ឌូណេស៊ី និងជាប្រធានាធិបតីជាប់ឆ្នោត ការពេញចិត្តរបស់លោក Prabowo សម្រាប់ទំនាក់ទំនងការទូតដោយផ្ទាល់តាមរយៈកិច្ចប្រជុំផ្ទាល់ជាជាងការឆ្លើយឆ្លងគ្នា ឆ្លុះបញ្ចាំងពីការប្ដេជ្ញាចិត្តរបស់លោកក្នុងការជំរុញទំនាក់ទំនងទ្វេភាគី។ វិធីសាស្ត្រនេះសមស្របនឹងជំហរបើកចំហរបស់កម្ពុជាចំពោះប្រទេសដែលស្វែងរកកិច្ចសហប្រតិបត្តិការកាន់តែជិតស្និទ្ធជាមួយកម្ពុជា។
យោងតាមបណ្ដាញសង្គមលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីកាលពីថ្ងៃទី៦ កញ្ញា បានឱ្យដឹងថា លោក Subianto បានលើកឡើងពីទំនាក់ទំនង និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ «ដ៏ល្អប្រសើរ» រវាងប្រទេសទាំងពីរ ព្រមទាំងប្ដេជ្ញាចិត្តក្នុងការបន្តពង្រឹង និងពង្រីកទំនាក់ទំនងឥណ្ឌូណេស៊ី-កម្ពុជាឱ្យកាន់តែជិតស្និទ្ធ និងរឹងមាំថែមទៀត។
បណ្តាញសង្គមដដែលបញ្ជាក់ថា៖ «សម្ដេចធិបតីបានវាយតម្លៃខ្ពស់ចំពោះទំនាក់ទំនងដ៏យូរលង់ និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការដ៏ល្អប្រសើររវាងកម្ពុជា និងឥណ្ឌូណេស៊ី និងបានគូសបញ្ជាក់ថា ដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់ឯកឧត្ដមរដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិ និងជាប្រធានាធិបតីជាប់ឆ្នោត នាពេលនេះ នឹងចូលរួមពូនជ្រំទំនាក់ទំនង និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការកម្ពុជា-ឥណ្ឌូណេស៊ីថែមទៀត ស្របពេលប្រទេសទាំងពីរប្រារព្ធខួបលើកទី៦៥ នៃការបង្កើតទំនាក់ទំនងការទូតក្នុងឆ្នាំនេះ»។
លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត បញ្ជាក់ពីការប្ដេជ្ញាចិត្តក្នុងត្រៀមធ្វើការជាមួយ Subianto ដើម្បីបន្តពង្រឹង និងពង្រីកទំនាក់ទំនងរវាងប្រទេសទាំងពីរថែមទៀត។
ប្រភពដដែលបន្តថា មេដឹកនាំទាំងពីរក៏បានពិភាក្សាអំពីការពង្រឹង និងពង្រីកកិច្ចសហប្រតិបត្តិការទ្វេភាគីលើវិស័យសក្ដានុពលមួយចំនួន រួមមាន វិស័យសេដ្ឋកិច្ច ពាណិជ្ជកម្ម ការពារជាតិនិងសន្តិសុខ កសិកម្ម និងទេសចរណ៍ រួមទាំងការពិចារណាលើលទ្ធភាពក្នុងការបង្កើនជើងហោះហើរត្រង់រវាងប្រទេសទាំងពីរបន្ថែមទៀត។
លោក រ៉ូ វណ្ណៈ សហស្ថាបនិក វិទ្យាស្ថានប្រជាធិបតេយ្យកម្ពុជាប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ថា ដំណើរទស្សនកិច្ចនេះបានគូសបញ្ជាក់ពីការប្ដេជ្ញាចិត្តក្នុងការពង្រឹងទំនាក់ទំនងកម្ពុជា-ឥណ្ឌូណេស៊ី ជំរុញទំនាក់ទំនងកាន់តែជិតស្និទ្ធរវាងប្រជាជាតិទាំងពីរ។
លោកថ្លែងថា៖ «វាក៏អាចបើកឱកាសសម្រាប់កិច្ចសហប្រតិបត្តិការកាន់តែស៊ីជម្រៅលើវិស័យផ្សេងៗរួមមានសេដ្ឋកិច្ច ពាណិជ្ជកម្ម ការពារជាតិ សន្តិសុខ កសិកម្ម និងទេសចរណ៍»។
ចំណែក លោក ឯក ប៊ុនលី យល់ឃើញថា ចក្ខុវិស័យរបស់លោក Prabowo ក្នុងការក្លាយជា «អ្នកជិតខាងល្អ» ដែលលោកបានបង្ហាញឱ្យឃើញក្នុងអំឡុងពេលយុទ្ធនាការឃោសនាបោះឆ្នោតរបស់លោក ឥឡូវនេះកំពុងលេចជារូបរាងហើយ។ ក្នុងនាមជាប្រមុខការពារជាតិឥណ្ឌូណេស៊ី ទំនងជាលោក Prabowo ក៏នឹងផ្តោតលើការពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការលើវិស័យការពារជាតិរវាងឥណ្ឌូណេស៊ី និងកម្ពុជាផងដែរ។
លោកបន្ថែមថា៖ «ឧទាហរណ៍ ជំនួយយោធារបស់ឥណ្ឌូណេស៊ីចំនួន៥ម៉ឺនដុល្លារដល់កម្ពុជាកាលពីចុងខែសីហា ឆ្នាំ២០២៤ បង្ហាញពីការរីកលូតលាស់នៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការទ្វេភាគីដែលគ្របដណ្ដប់ទាំងផ្នែកការទូត និងវិស័យការពារជាតិរបស់ប្រទេសទាំងពីរ។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ អ្នកវិភាគមួយចំនួនបានលើកឡើងពីការព្រួយបារម្ភអំពីកង្វះចំណាប់អារម្មណ៍របស់លោក Prabowo ចំពោះអាស៊ាន។ ដោយសារតួនាទីរបស់ឥណ្ឌូណេស៊ីជាអ្នកដឹកនាំជាក់ស្ដែងនៅក្នុងស្ថាប័ន នេះអាចបង្កបញ្ហាប្រឈមសម្រាប់ភាពស្អិតរមួតរបស់អាស៊ាន»។
លោក ប៊ុនលី បន្ថែមថា ក្នុងបរិបទនេះ កម្ពុជាអាចទាញអត្ថប្រយោជន៍ដោយសង្កត់ធ្ងន់លើសារៈសំខាន់នៃមជ្ឈិមតំបន់ និងអំណាចប្រជុំរបស់អាស៊ាន ដែលមានសារៈសំខាន់ក្នុងការរក្សាភាពពាក់ព័ន្ធរបស់អង្គការតំបន់មួយនេះក្នុងរយៈពេលច្រើនឆ្នាំកន្លងមកនេះ។
លោកថា ការពង្រឹងតួនាទីរបស់អាស៊ានក៏អាចជួយកាត់បន្ថយការរសាត់អណ្ដែតដែលមានសក្ដានុពលនៅក្នុងការដឹកនាំក្នុងតំបន់របស់ប្រទេសឥណ្ឌូណេស៊ីទៅថ្ងៃមុខផងដែរ។
ទស្សនកិច្ចរបស់លោក Subianto ធ្វើឡើងប្រមាណជាង២សប្តាហ៍ បន្ទាប់ពីទស្សនកិច្ចរបស់លោកស្រី Retno Marsudi រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសឥណ្ឌូណេស៊ីមកកាន់រាជធានីភ្នំពេញកាលពីខែសីហា។ លោកស្រីក៏បានធ្វើជាសហប្រធាននៃកិច្ចប្រជុំលើកទី៥នៃគណៈកម្មការចម្រុះកម្ពុជា-ឥណ្ឌូណេស៊ីសម្រាប់កិច្ចសហប្រតិបត្តិការទ្វេភាគី (JCBC) ជាមួយសមភាគីកម្ពុជារបស់លោកស្រីគឺលោក សុខ ចិន្តាសោភា។
ក្នុងរយៈពេល ៧ខែដំបូងក្នុងឆ្នាំ២០២៤ ទំហំពាណិជ្ជកម្មរវាងកម្ពុជា និងឥណ្ឌូណេស៊ី មានជាង៦៦៤លានដុល្លារ ធ្លាក់ចុះ១ភាគរយ។ ក្នុងនោះ ការនាំចេញមានជាង៦២លានដុល្លារ កើន១៥៥ភាគរយ ខណៈការនាំចូលពីឥណ្ឌូណេស៊ីមានជាង៦០១លានដុល្លារ ធ្លាក់ចុះ៦.៩ភាគរយ បើធៀបរយៈពេលដូចគ្នាក្នុងឆ្នាំ២០២៣។ នេះបើយោងតាមរបាយការណ៍អគ្គនាយកដ្ឋានគយនិងរដ្ឋាករកម្ពុជា៕
